Foden vừa nhận danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất Premier League 2023/24 trong màu áo Man City, nhưng tại tuyển Anh, Southgate vẫn đang loay hoay tìm vị trí để anh có phong độ tốt nhất tại Euro hè này.
Phil Foden vừa trải qua mùa giải đáng nhớ nhất trong sự nghiệp khi anh ghi hai bàn thắng trong chiến thắng 3-1 trước West Ham cuối tuần qua, qua đó giúp Manchester City lần thứ tư liên tiếp đăng quang ngôi vô địch Premier League.
Hai pha lập công này đã nâng tổng số bàn thắng của Foden trong mùa giải lên con số 27 ở các đấu trường khác nhau, khẳng định vị thế của anh như một trong những ngôi sao sáng giá nhất thế giới hiện nay. Sự xuất sắc ấy được khẳng định bằng việc Foden vinh dự giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất Premier League mùa giải này.
Dù đã ẵm nhiều danh hiệu tại Man City, nhưng thách thức lớn đang chờ đón Foden là làm sao tỏa sáng tại đội tuyển Anh như những gì anh thể hiện tại Etihad. Làm thế nào để tiền vệ trẻ này hòa nhập, được sử dụng đúng vị trí và tái hiện phong độ ấn tượng như khi thi đấu cho Manchester City là những vấn đề đang được đặt ra.
Trái ngược với thành công rực rỡ cùng đội bóng chủ quản, Foden vẫn chưa thể tỏa sáng đúng tầm với màu áo đội tuyển Anh, mặc dù điều này không hoàn toàn là lỗi của riêng anh.
Trong đợt tập trung đội tuyển quốc gia hồi tháng 9 năm ngoái, Southgate đã nhận được câu hỏi về khả năng sử dụng Foden ở vị trí trung tâm. "Cậu ấy không chơi ở vị trí đó tại câu lạc bộ, vì vậy có lẽ có lý do cho điều đó. Bạn nên hỏi Pep Guardiola - nhà cầm quân xuất sắc nhất thế giới, người đã sử dụng Foden đá ở hành lang cánh”, Southgate nói.
Foden là Cầu thủ xuất sắc nhất năm và đang nhận được rất nhiều sự chú ý. Anh ghi hai bàn giúp Manchester City đánh bại West Ham để bảo vệ ngôi vô địch Premier League lần thứ tư liên tiếp vào Chủ nhật vừa qua, và điều đáng chú ý là anh đã ghi bàn từ vị trí tiền vệ trung tâm - vị trí anh chơi ở những trận gần đây.
Có thể khẳng định một điều, Southgate vô cùng quý mến Foden. Ông đã nhắc tới tiền vệ này trong bữa tiệc của Hiệp hội Nhà báo Bóng đá gần đây, ngay sau khi Foden nhận được một giải thưởng. Southgate kể rằng lần đầu ông gặp Foden thi đấu ở các lứa tuổi trẻ tại St George's Park, ông không thể tin cậu bé nhỏ bé đó lại chơi bóng giỏi đến vậy. Và Southgate đã trao cơ hội ra mắt đội tuyển Anh cho Foden ở tuổi 20, kể từ đó đã cho anh 32 lần khoác áo đội tuyển.
Vì vậy, chắc chắn Foden sẽ có tên trong danh sách những cầu thủ lên đường tới VCK EURO 2024 tại Đức vào tháng tới. Nhưng câu hỏi lớn là liệu anh có được đá ở vị trí trung tâm hay không?Đây là vấn đề đau đầu mà Southgate phải đối mặt từ bây giờ cho đến khi giải đấu khởi tranh vào ngày 14/6 tới.
Câu hỏi này khiến Southgate cảm thấy khó chịu vì nó đề cập đến vấn đề duy nhất mà ông thường phải đối mặt nhất: sự chỉ trích về lòng can đảm và sự thận trọng của ông. Để đưa Foden vào vị trí trung tâm, Southgate phải đối mặt với việc loại bỏ một cầu thủ phòng ngự đá cùng với Declan Rice.
Tại EURO 2021 và World Cup Qatar, cặp tiền vệ phòng ngự thường là Rice kết hợp với Kalvin Phillips hoặc Jordan Henderson.
Tuy nhiên, đây là lối chơi an toàn chỉ nên sử dụng trước các đối thủ khó nhằn. Các trận đấu vòng bảng của Anh tại vòng bảng Euro sẽ là cơ hội để thể hiện một lối chơi mạo hiểm hơn: Serbia, Đan Mạch, Slovenia. Liệu đội tuyển Anh có thực sự cần hai tiền vệ phòng ngự trước những đối thủ bị đánh giá thấp hơn này?
Trận đấu gặp West Ham cuối tuần qua, Pep Guardiola đã sử dụng đội hình ra sân với sơ đồ 4-1-4-1. Rodri đá trước hàng thủ bốn người với Foden chơi cùng Kevin De Bruyne ở vị trí trung tâm. Bernardo Silva và Jeremy Doku là hai cầu thủ ở hai hành lang cánh.
Trong bối cảnh đội tuyển Anh, nếu dùng sơ đồ này, Declan Rice sẽ ở vị trí phòng ngự phía sau tứ trụ tấn công gồm Bukayo Saka, Foden, Jude Bellingham và một trong số Anthony Gordon, Jack Grealish hoặc thậm chí Marcus Rashford. Các tài năng khác ở tuyến giữa như James Maddison và Cole Palmer cũng có thể làm lực lượng dự bị rất hữu ích.
Đây là cách Southgate sắp xếp để đưa Tam tấu Vàng Rice, Bellingham và Foden không chỉ vào cùng một đội hình mà còn cùng khu vực trên sân. Điều này sẽ tạo cơ hội để Foden kiểm soát nhịp điệu và thống lĩnh lối chơi của trận đấu, điều mà anh thường gặp khó khăn khi chơi ở vị trí tiền vệ cánh trái.
Foden từng nói rằng vị trí yêu thích của anh là đá ở trung tâm. Pep Guardiola đã cho cơ hội anh chơi ở vị trí đó. Vì vậy, câu hỏi dành cho với Southgate khá đơn giản: "Nếu không phải bây giờ, thì là bao giờ?”.
Foden không nhất thiết phải đá trọn 90 phút ở khu vực giữa sân. Anh có thể di chuyển vào trong và tận dụng khả năng của mình, với đôi chân khéo léo, anh có thể thoát khỏi những khoảng trống chật hẹp, tận dụng không gian và dẫn bóng lên với tốc độ cao.
Foden chắc chắn có thể tái hiện phong độ của mình tại Manchester City khi khoác áo đội tuyển Anh mùa hè này - và đó thực sự là một viễn cảnh hấp dẫn.
Thường thì Guardiola sẽ sắp xếp Foden ở vị trí "hàng lang trái" trên sơ đồ đội hình, nhưng khi hậu vệ trái của Man City là Josko Gvardiol tấn công ở hành lang này, Foden sẽ di chuyển vào trong để tạo ra sự hỗn loạn.
Với đội tuyển Anh, vai trò tương tự có thể được Trent Alexander-Arnold, Kieran Trippier hoặc Luke Shaw thực hiện. Jude Bellingham sẽ đảm nhận vị trí số 10, nơi anh đã chơi rất hiệu quả tại Real Madrid, và Foden có thể di chuyển vào trong. Với Bukayo Saka ở cánh phải để kéo chân hai hoặc ba cầu thủ đối phương, tuyển Anh có thể tạo ra sự linh hoạt và gây sát thương lớn cùng Harry Kane ở vị trí tiền đạo cắm.
Vì vậy, cơ hội đang thuộc về Gareth Southgate. Liệu tuyển Anh có thể đi xa tại giải đấu này hay không, tất cả đều nằm ở việc vị chiến lược gia này có tìm ra cách phù hợp để tận dụng toàn bộ những tài năng này trong đội hình của mình vào Euro 2024 sắp tới, đặc biệt là cái tên đáng chú ý nhất hiện nay - Phil Foden.